Sürdürülebilir Kaynak Yönetimi (Döngüsel Ekonomi ve Atık Yönetimi, Kentleşme ve Akıllı Şehirler, Su madenciliği)

Atıklardan Değerli Kaynaklar: Geri Kazanımın Gücü

Döngüsel ekonomi, kaynakların mümkün olduğunca uzun süre kullanımda kalmasını, malzeme ve ürünlerin yaşam döngüsü sonunda yeniden değerlendirilmesini ve atık oluşumunun en aza indirgenmesini amaçlayan bir yaklaşımdır. Bu model, doğal kaynakların korunması ve çevresel etkilerin azaltılması hedefleri doğrultusunda, sürdürülebilir üretim ve tüketim pratiklerini destekler. Biyoekonomi ise biyolojik kaynakların yenilikçi ve sürdürülebilir şekilde değerlendirilmesine odaklanarak tarım, ormancılık, su ürünleri yetiştiriciliği gibi sektörlerde biyolojik temelli süreçlerin ekonomiye entegre edilmesini sağlar. Döngüsel ekonomi ve biyoekonomi kavramlarının birleşimi, atıkların geri kazanımı ve yeniden işlenmesi yoluyla ekonomik değer yaratırken, aynı zamanda çevreye verilen zararı azaltır ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşılmasına katkıda bulunur. Bu kapsamda, atıklardan değerli metallerin, biyopolimerlerin ve enerji kaynaklarının geri kazanımı gibi uygulamalar, döngüsel biyoekonominin temel bileşenlerini oluşturur.

Hacettepe Üniversitesi'nde, atıklardan değerli kaynakların geri kazanımına yönelik yenilikçi araştırmalar gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamda, atıklardan değerli metallerin ve biyopolimerlerin geri kazanımı üzerine araştırmalar yürütüyoruz. Ayrıca mikrobiyal prosesler ile inşaat yıkıntı atıklarının ekonomik değerlerinin artırılmasına yönelik araştırmalar yapıyoruz. Özellikle biyogranülasyon, biyohidrometalurji, biyoçöktürme ve biyoakümülasyon gibi süreçlerin anlaşılması ve uygulanması ile döngüsel biyobazlı ekonomi içerisinde, atıkların yeniden değerlendirilmesini sağlıyoruz.

Sürdürülebilir teknolojilerin temel gerekliliklerinden biri olan endüstriyel atıkların değerlendirilmesi üzerine odaklanıyoruz. Metalurjik atıklar gibi endüstriyel katı atıkların, farklı ürünlerin üretiminde hammadde olarak kullanılma potansiyelini araştırıyor ve bu atıkların doğrudan kompozit malzeme üretiminde değerlendirilmesi için gerekli süreçleri geliştiriyoruz. Böylece, atıklardan değerli bileşenlerin geri kazanımı, çevresel etkilerin azaltılmasına ve kaynakların daha verimli kullanılmasına katkıda bulunuyoruz.

Bölümümüzde, karayolu taşıtlarından kaynaklanan emisyonların azaltılması amacıyla kirletici vasfı yüksek araçların yerine yeni nesil teknolojili çevre dostu araçlara bırakılmasına yönelik ihtiyaç analizi yapılarak finansal teşvik mekanizmalarının ortaya çıkarılmasına yönelik çalışmalar yürütülmektedir.  Hem mevcut duruma göre hem de araç filosundaki iyileşme senaryolarına bağlı olarak gözlenen hava kirliliği düzeylerinin neden olduğu sağlık etkisi değerlendirilmekte, hava kalitesindeki iyileşmeye bağlı olarak ortadan kalkan sağlık maliyeti hesaplanmasına yönelik çalışmalar yapılmaktadır.

Ayrıcı, Bölüm olarak, ükemizdeki sıfır atık uygulamalarının verimliliği ve etkinliği artırmaya yönelik pilot ölçekte yerel yönetimlere yol gösterici projeler yürütülmekte, atık yönetimi ile ilgili ulusal mevzuatın Avrupa Birliğindeki mevzuata uyumlu hale getirilmesine yönelik mevzuat geliştirme çalışmalarında bulunuyoruz.

Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ulaşılmasına katkıda bulunmak amacıyla, atıktan enerjiye dönüşüm (WtE) teknolojilerine dayanan döngüsel ekonomi yaklaşımını çevresel, ekonomik, teknik ve sosyal boyutları dikkate alarak değerlendiriyor ve gelecekteki çalışmalara öncülük edecek araştırmalar gerçekleştiriyoruz.